Të drejtat e komshiut
Nga të drejtat madhore, sjelljet fisnike dhe raportet e mira e të bukura që na mëson feja Islame dhe na thërret t’iu përmbahemi, janë të drejtat e komshiut.
Komshi quhet ai i cili jeton afër teje me shtëpi apo banesë, të cilin e sheh dhe të sheh gjatë 24 orëve.
Allahu ka caktuar të drejta për personat e tillë dhe na ka nxitur t’i plotësojmë ato. Madje, kanë ardhur hadithe të shumta të cilat na tregojnë të drejtën e komshiut – pozitën e lartë dhe vendin e madh që ka e drejta e tij tek Allahu.
Për të treguar vlerën apo të drejtën e komshiut, mjafton fakti që Allahu ka përmendur të drejtën e tij krahas të drejtës së Vet (brenda një ajeti), siç ka thënë:
“Adhuroni Allahun dhe mos i shoqëroni Atij asgjë (në adhurim); silluni mirë me prindërit, të afërmit, jetimët, të varfrit, fqinjët e afërt dhe të largët…” Nisa 36.
Besimtari i cili beson dhe adhuron Allahun, është njeri modest dhe tregohet i kujdesshëm të plotësojë këto të drejta: së pari të drejtën e Allahut (adhurimin ndaj Tij) dhe pastaj të drejtat e njerëzve.
Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka thënë: “Vazhdimisht Xhibrili më porositë për komshiun (që të sillem mirë me të), derisa mendova se do ta bëjë trashëgues (të ketë hise në pasurinë e tij).” Buhariu dhe Muslimi.
Tërë kjo na sqaron se sa e madhe është e drejta e komshiut dhe se duhet t’i kushtojmë shumë kujdes e ta ruajmë këtë të drejtë (të kemi raporte të mira e të bukura me komshiun).
Raporti i mirë me komshiun
Janë dy çështje të rëndësishme të cilat përmbledhin të gjitha raportet e mira që duhet të kemi me komshinjtë:
∞ Respektimi e nderimi dhe bamirësia ndaj komshiut. Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka thënë: “Kush beson Allahun dhe Ditën e Fundit, le të nderojë komshiun e tij!” Buhariu dhe Muslimi. Në një hadith tjetër: “…le të sillet mirë me komshiun e tij!” Këto gjëra janë synime të larta, të cilave duhet t’iu kushtojë rëndësi çdo besimtar dhe t’i përmbushë ato në raport me komshiun e tij. Këtu përfshihen të gjitha llojet e nderimit dhe bamirësisë. Sa më shumë që e nderon dhe sillesh mirë me komshiun, aq më shumë do të fitosh shpërblime tek Allahu. Në hadith pamë se si Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem e ka ndërlidhur nderimin dhe bamirësinë ndaj komshiut me besimin tek Allahu.
∞ Moslëndimi i komshiut. Këtu përfshihet lëndimi fizik dhe me gjuhë. Nëse dikush e lëndon komshiun me fjalë apo me dorë, le ta dijë se e ka shkelur këtë të drejtë të komshiut të tij, ka bërë mëkat dhe se e ka ekspozuar veten ndaj dënimit të Allahut. Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka thënë: “Pasha Allahun nuk ka besuar, pasha Allahun nuk ka besuar, Pasha Allahun nuk ka besuar!” Të pranishmit e kanë pyetur: “Kush, o i Dërguar i Allahut?” Është përgjigjur: “Ai komshiu i të cilit nuk është i sigurt prej të keqes së tij.”
Mëkati dhe ndëshkimi tek Allahu për lëndimin dhe ofendimin ndaj komshinjve është shumë më i rëndë sesa nëse bëhen ndaj personave të tjerë që nuk janë komshinj. Vetë lëndimi e ofendimi janë mëkate, e kur këto bëhen ndaj komshiut, atëherë me këtë ke shkelur të drejtën e tij, me të cilën e ka ngarkuar Allahu, dhe mëkati shtohet dhe ndëshkimi është më i madh. Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka thënë: “Nëse një person vjedh në dhjetë shtëpi të ndryshme, kjo është më e lehtë për të sesa të vjedhë në shtëpinë e komshiut të tij.” Ahmedi.
Është obligim që komshinjtë të sillen ndaj njëri-tjetrit me morale të larta e të kenë raporte të mira. Njeriu e ka për obligim të ndihmojë komshiun, ta mbrojë me forcën dhe veten e tij (nëse është e nevojshme) dhe të largojë çdo dëm që mund ta godasë atë. Nëse personi nuk ka mundësi t’i veprojë këto, atëherë së paku nuk duhet ta lëndojë atë, qoftë me një fjalë, apo me një shikim e të tjera.
Këto janë nga kuptimet e larta dhe sjelljet fisnike të cilat na ka mësuar feja jonë Islame në raport me komshinjtë. Kjo fe është madhështore dhe e plotësuar nga Allahu. Kushdo që ndalet të meditojë rreth të drejtave të vendosura nga Allahu ndërmjet njerëzve, do të shohë se ato janë mirë të sqaruara përmes ajeteve dhe haditheve dhe se do të arrijë në përfundim se kjo fe është e zgjedhur prej Allahut, Ai i Cili më së miri i njeh njerëzit dhe se çfarë u bën dobi atyre. Islami është fe e përsosur dhe gjithëpërfshirëse. Ligjet dhe kanunet që sjellin njerëzit, nuk kanë mundësi të krahasohen me Ligjet e Allahut dhe me rregullat e moralet që na ka mësuar Islami.
Hoxhë Lulzim Perçuku – Transkriptim
