Dyshimi nëntë: “Ata nuk bëhen jobesimtarë”
Autori thotë: “Kur të arrish të vërtetosh se ata të cilët i Dërguari i Allahut i ka luftuar kanë pasur mendje më të shëndosh dhe shirk më të lehtë sesa ata të cilët sot i bëjnë shirk Allahut, atëherë ta dish se ata e kanë një dyshim me të cilin u kundërpërgjigjen të gjitha atyre që kemi përmendur, e që është dyshimi më i madh i tyre. Andaj, dëgjoje me vëmendje se si duhet t’i kundërpërgjigjesh këtij dyshimi (të madh). Teuhidin, në të cilin i kam thirr njerëzit ua kam shfaqur të gjithë dijetarëve në vendet islame, dhe të gjithë ma kanë pranuar atë (se jam në të vërtetën) dhe se fjalët rreth teuhidit dhe mohimi i shirkut kanë qenë të vërteta, mirëpo ajo që ma kanë kundërshtuar është fjala se ata që bëjnë këtë shirk, pasi t’iu ngritët argumenti, llogariten se janë jobesimtarë. E ky dyshim është: “Ata tek të cilët ka zbritur Kurani (mushrikët e parë) nuk e kanë thënë shehadetin, e kanë përgënjeshtruar të Dërguarin e Allahut, nuk e kanë besuar ringjalljen, e kanë përgënjeshtruar Kuranin dhe e kanë llogaritur magji. Ndërsa, ne e themi shehadetin, besojmë Kuranin, besojmë ringjalljen, falemi dhe agjërojmë. E si ka mundësi që pas gjithë kësaj të na llogaritni të njëjtë me mushrikët e parë?”
Përgjigja për këtë është: “Nuk ka mospajtime tek të gjithë dijetarët, se nëse një njeri i beson Pejgamberit në një gjë por e përgënjeshtron te një gjë tjetër, ai është jobesimtar. Njëjtë është ai që beson një pjesë të Kuranit ndërsa tjetrën e refuzon. Shembull: Ai i cili e pranon teuhidin dhe e beson bindshëm, mirëpo mohon obligueshmërinë e namazit, apo e pranon teuhidin dhe namazin, mirëpo mohon obligueshmërinë e zekatit, ose i pranon të gjitha këto por mohon oblugueshmërinë e agjërimit, ose i pranon të gjitha këto por nuk e pranon obligueshmërinë e haxhit (ai ka dal prej fesë). Kur disa njerëz në kohën e të Dërguarit salAllahu alejhi ue selem nuk e pranuan obligueshmërinë e haxhit, Allahu për ta zbriti ajetin: “dhe vizita (për haxh) e kësaj Faltoreje (e cila është detyrë) për këdo që ka mundësi ta përballojë rrugën. E kush nuk beson, Allahu nuk ka nevojë për askënd.” Ali Imran 97. Kush i pranon të gjitha këto (teuhidin dhe shtyllat e Islamit), kurse mohon ringjalljen, ai ka bërë mohim me pajtueshmërinë e të gjithë dijetarëve…siç thotë Allahu: “Vërtet, ata që mohojnë Allahun dhe të dërguarit e Tij dhe dëshirojnë të ndajnë Allahun nga të dërguarit e Tij, duke thënë: “Ne disa i besojmë e disa nuk i besojmë” dhe duke dashur që kështu të zgjedhin një rrugë të ndërmjetme, pikërisht ata janë mohuesit e vërtetë. Ne kemi përgatitur dënim poshtërues për mohuesit.” Nisa 150-151. Përderisa Allahu në Librin e Tij tregon qartë se ai që beson një pjesë të Pejgamberëve e të tjerët i mohon, ai është mohues (jobesimtar) i vërtetë, atëherë ky dyshim i largohet njeriut. Pse? Këtë dyshim e kanë përmendur disa banorë të Ahsasë (pjesë lindore e Arabisë) me disa shkrime (te autori). Gjithashtu, nëse e pranon se ai që beson Pejgamberin salAllahu alejhi ue selem dhe një pjesë të shpalljes me të cilën ka ardhur, por mohon obligueshmërinë e namazit dhe se i tilli me ixhman e të gjithë dijetarëve është jobesimtar (pas ngritjes së argumentit), dhe (njëjtë) nëse pranon të gjitha shtyllat e Islamit e të besimit, por mohon ringjalljen, apo i pranon të gjitha këto por mohon obligueshmërinë e agjërimit të Ramazanit, dhe se të gjithë medh’hebet e Islamit janë në pajtueshmëri për këtë, madje edhe Kurani ka treguar për këtë gjë (se bën kufër kush beson disa e të tjerat i mohon), ai është jobesimtar, atëherë si ka mundësi që të mos llogaritet jobesimtar ai që e mohon teuhidin që është çështja më e rëndësishme? Është e ditur se teuhidi është obligimi më i madh me të cilin ka ardhur Muhamedi salAllahu alejhi ue selem, më i madh sesa namazi, zekati, agjërimi dhe haxhi. Pas kësaj që u sqarua, si mundet të pranohet që nëse njeriu vepron të gjitha obligimet me të cilat ka ardhur Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem, por nëse mohon njërën prej tyre bën kufër, kurse nëse mohon teuhidin që është feja e të gjithë Pejgamberëve, prej të parit deri tek i fundit, atëherë nuk bën kufër? SubhanAllah, sa e çuditshme është kjo padije!
-“është dyshimi më i madh i tyre” – sepse e sjellin ata që i atribuohen dijes, e reklamojnë dhe e fusin te masa e thjeshtë.
-“mirëpo ajo që ma kanë kundërshtuar është fjala se ata që bëjnë këtë shirk, pasi t’iu ngritët argumenti, llogariten se janë jobesimtarë” – i kanë thënë se adhuruesve të varreve, tyrbeve, idhujve, gurëve e drunjve e të të tjerave, edhe nëse u ngritët argumenti, nuk shpallën jobesimtarë për shirkun e tyre. Autori u ka sjellë argumente se nëse njeriut i vijnë argumentet e Kuranit dhe sunetit por prapë vazhdon në kotësinë e tij duke adhuruar dikë tjetër përveç Allahut, atëherë ai më nuk është prej muslimanëve. Dyshimi i tyre ka qenë se idhujtarët e sotshëm nuk janë sikur idhujtarët e parë, nuk mund të barazohen e të llogariten të njëjtë, ngase ata të parët kanë pranuar me zemër e me gjuhë se ka zota të tjerë që adhurohen së bashku me Allahun dhe nuk u janë përgjigjur thirrjeve të Pejgamberëve se është vetëm një i Adhuruar (Allahu). Dhe kanë thënë se mushrikët e sotshëm kanë rënë vërtetë në shirk mirëpo shirku i tyre nuk i nxjerrë prej Islamit ngase ata e thonë shehadetin dhe mohojnë se ka të adhuruar të tjerë krahas Allahut, andaj thonë se ata i shoqërojnë Allahut një gjë mirëpo nuk e besojnë atë, nuk besojnë se është dikush tjetër që meriton të adhurohet krahas Allahut, thonë se ky besim i tyre kundërshton shirkun e mushrikëve të parë (ngase ata kanë besuar se ka shumë të tjerë që meritojnë adhurimin). Gjithashtu thonë se idhujtarët e sotshëm kanë rënë në mohim (kufër) me ato që veprojnë porse ai është mohim në vepër që nuk e nxjerrë njeriun prej Islamit. Thonë se mushrikët e sotshëm edhe pse veprojnë shirk nuk e përgënjeshtrojnë Muhamedin salAllahu alejhi ue selem për të Dërguar të Allahut, as ringjalljen, as Kuranin, as namazin, as zekatin, nuk thonë se pirja e alkoolit apo imoraliteti nuk janë të ndaluara, e këto i kanë bërë mushrikët e parë, andaj thonë se idhujtarët e sotshëm nuk llogariten sikurse ata (të parët) që kanë vepruar shirk të madh duke u llogaritur jobesimtarë.
-“nëse një njeri i beson Pejgamberit në një gjë por e përgënjeshtron te një gjë tjetër, ai është jobesimtar” – prej llojeve të daljes nga feja është kur personi përgënjeshtron diçka prej saj. Atij nuk i bën dobi as namazi, as zekati, as agjërimi, as veprat e tjera të mira, kjo me pajtueshmërinë e të gjithë dijetarëve.
Ky dyshim që ata kanë sjellë asgjësohet përmes konsensusit (ixhmasë) së dijetarëve. Ata (persona që sjellin këtë dyshim) thonë se si mund të barazohemi me idhujtarët e parë kur ne falemi e bëjmë vepra të mira. Por ky dyshim që sjellin nuk është i saktë, ngase ai që fal shumë namaz por mohon obligueshmërinë e zekatit me pajtueshmërinë e ixhmasë së dijetarëve nuk është musliman. Të gjithë dijetarët e medh’hebeve janë të pajtimit se ai që thotë shehadetin por thotë një fjalë kufri, apo bën një vepër kufri, apo ka besim të kufrit, apo ka dyshim në zemër për saktësinë e fesë apo për një pjesë të saj, që kundërshtojnë shehadetin apo thelbin e teuhidit apo një vepër që dihet domosdoshmërish se është prej fesë, ai ka dal nga feja. Njëjtë është ai që beson rreth një shirku se është i saktë (p.sh. se Allahu është trup, apo se ka një cilësi të keqe, të shëmtuar, apo dyshon diçka në saktësinë e një prej çështjeve të fesë), ai del prej fesë edhe nëse e thotë shehadetin. Të gjithë imamët janë të pajtimit për këtë. Gjithashtu janë të pajtimit se nëse një njeri vepron pesë shtyllat e Islamit, megjithatë mund të dalë prej fesë për një fjalë të kufrit, apo për një vepër të kufrit, apo për një besim të kotë, apo për një dyshim. Andaj, ky dyshim që kanë sjellë kundërshton ixhmanë e të gjithë dijetarëve të të gjitha kohërave dhe medh’hebeve, të cilët dhe kanë shkruar për këtë çështje. Është e vendosur kjo ixhma.
-“Kur disa njerëz në kohën e të Dërguarit salAllahu alejhi ue selem nuk e pranuan obligueshmërinë e haxhit” – e ai që nuk e kryen haxhin mirëpo e pranon obligueshmërinë e tij, ai nuk mohon (nuk bën kufër), por vetëm bën mëkat të madh. Nëse thotë se për mua nuk është obligim haxhi, ai bën mohim dhe del nga feja.
-“kush i pranon të gjitha këto (teuhidin dhe shtyllat e Islamit), kurse mohon ringjalljen, ai ka bërë mohim me pajtueshmërinë e të gjithë dijetarëve” – dhe sjellë pastaj ajetet: “Vërtet, ata që mohojnë Allahun dhe të dërguarit e Tij dhe dëshirojnë të ndajnë Allahun nga të dërguarit e Tij, duke thënë: “Ne disa i besojmë e disa nuk i besojmë” dhe duke dashur që kështu të zgjedhin një rrugë të ndërmjetme, pikërisht ata janë mohuesit e vërtetë”. Këto ajete tregojnë se ai që bën dallim duke pranuar disa ligje e gjykime të Islamit dhe duke i mohuar të tjerat, ai është jobesimtar.
-“Përderisa Allahu në Librin e Tij tregon qartë se ai që beson një pjesë të Pejgamberëve e të tjerët i mohon, ai është mohues (jobesimtar) i vërtetë, atëherë ky dyshim i largohet njeriut” – shembull: dikush thotë se ai që adhuron dikë tjetër përveç Allahut nuk ka bërë shirk të madh, por shirk të vogël, atëherë ai nuk ka besuar në fjalët e Allahut që sollëm më lartë, apo në ajetet: “Pa dyshim, janë jobesimtarë ata që thonë: “Allahu është Mesihu, i biri i Merjemes!”, sepse vetë Mesihu ka thënë: “O bijtë e Izraelit, adhuroni Allahun, që është Zoti im dhe Zoti juaj!” Maide 72, “Kush i shoqëron Allahut diçka (në adhurim), i ngjan atij që bie nga qielli e që e rrëmben zogu ose i ngjan atij që stuhia e erës e ka hedhur në një vend të largët e të humbur.” Haxh 31. Pra, nuk ka besuar një pjesë të ajeteve që i ka zbritur Allahu.
-“Është e ditur se teuhidi është obligimi më i madh me të cilin ka ardhur Muhamedi salAllahu alejhi ue selem, më i madh sesa namazi, zekati, agjërimi dhe haxhi”- Fakti që tregon për këtë është se ai salAllahu alejhi ue selem e ka filluar thirrjen me teuhid, kjo me kohë të gjatë, pa iu bërë ende obligim këto të tjerat. Ai ka filluar me më të rëndësishmen prej çështjeve, me obligimin madhor, me bazën e bazave. Nëse njeriu llogaritet i dalë nga feja kur mohon njërën prej shtyllave të Islamit, me ixhmanë e dijetarëve, atëherë si është puna kur mohon bazën e bazave dhe obligimin parësor, që është teuhidi, në të cilën Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka thirrur prej fillimit të davetit të tij?! A ka mundësi që teuhidi të jetë në gradë më të ulët se këto të tjerat, që nëse dikush mohon obligueshmërinë e namazit të llogaritet jobesimtar kurse nëse mohon teuhidin të mos llogaritet jobesimtar? Pa dyshim se teuhidi është obligimi më i madh, me pajtueshmërinë e të gjithëve. Të gjithë Pejgamberët e kanë filluar davetin e tyre me teuhid. E drejta më e madhe e Allahut është teuhidi, pastaj të tjerat. Andaj, pozita e teuhidit është më e madhja në Islam.
-“si mund të pranohet se nëse njeriu vepron të gjitha obligimet me të cilat ka ardhur Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem por nëse mohon njërën prej tyre bën kufër, kurse nëse mohon teuhidin që është feja e të gjithë Pejgamberëve, prej të parit deri tek i fundit, atëherë nuk bën kufër?” – Kjo analogji që bën autori është e saktë. Nëse dikush mohon një gjë për të cilën ka pajtueshmëri te njerëzit e mençur, madje të gjithë dijetarët kanë ixhma për të, atëherë ai nuk e bazon mendimin e tij në ndonjë bazë. Sheriati nuk ka ardhur të ndajë dy gjëra të ngjashme, atëherë si është çështja kur ata tentojnë të ndajnë atë gjë që është në pozitë më të ulët (shtyllat e të tjera) nga ajo gjë që është më e lartë (teuhidi)? Teuhidi është në gradë më të lartë sesa shtyllat dhe obligimet e tjera të Islamit. Andaj, si ka mundësi të thonë se bën kufër ai që pranon të gjitha obligimet e tjera por mohon namazin, apo pranon obligimet e tjera por mohon zekatin, apo pranon të tjerat por mohon agjërimin, nuk e beson ringjalljen por i pranon të tjerat, kjo me konsensusin e të gjithë dijetarëve, kurse ai që nuk e pranon teuhidin nuk bën kufër? Ai që nuk pranon teuhidin është më parësor të llogaritet se ka dal nga feja (pasi t’i ngritët argumenti).
Autori vazhdon të thotë: “I thua: “Shokët e Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem e kanë luftuar fisin Beni Hanife edhe pse ky fis e ka pranuar Islamin para tij salAllahu alejhi ue selem, gjithashtu ata e kanë thënë shehadetin, kanë thirrur ezanin, janë falur.” Nëse thotë (duke u kundërpërgjigjur): “Mirëpo, ata kanë dëshmuar se gënjeshtari Musejleme është Pejgamber.” Atëherë i themi: “Kjo është ajo që kërkojmë prej teje. Përderisa është kështu: ai që e ngrit një person duke e vendosur në shkallën e një Pejgamberi, llogaritet jobesimtar, atij nuk i ka bërë dobi as shehadeti, as namazi, atëherë si është puna me atë që e ngritë Shemsanin (një evlia i tyre), apo Jusufin, apo një sahabi, apo një Pejgamber, duke e ngritur në shkallën e Allahut i Cili është Ngadhënjyesi dhe Triumfuesi i qiejve dhe tokës? I Lartësuar dhe i Patëmeta është Allahu, sa i madhërishëm është Ai! Allahu ka thënë: “Ja, kështu, Allahu ua vulos zemrat atyre që nuk dinë.” Rum 59.
-“Shokët e Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem e kanë luftuar fisin Beni Hanife edhe pse e kanë pranuar Islamin para tij” – Ky fis nuk ka mohuar të gjitha çështjet e fesë, por ka mohuar se Muhamedi salAllahu alejhi ue selem është Pejgamberi dhe i Dërguari i fundit. Musejlemen e kanë llogaritur për Pejgamber të cilit i ka ardhur Shpallja pas Muhamedit salAllahu alejhi ue selem. Ata i janë bindur në çdo gjë që i ka urdhëruar dhe ndaluar. Kjo është arsyeja pse sahabët e kanë llogaritur jobesimtarë këtë fis.
-“Mirëpo, ata kanë dëshmuar se gënjeshtari Musejleme është Pejgamber.” Atëherë i themi: “Kjo është ajo që kërkojmë prej teje” – Pra ata kanë thënë shehadetin dhe kanë bërë adhurime, mirëpo për shkak se kanë besuar Musejlemen si Pejgamber, atëherë sahabët i kanë luftuar. Ata janë llogaritur jobesimtarë sepse e kanë ngritur një person në shkallën e Pejgamberisë. Atëherë si është gjendja me ata që bëjnë mohim e shirk më të madh sesa ata që e kanë besuar Musejlemen, që janë: ata që adhurojnë varret, idhujt e ndryshëm, njerëzit e devotshëm, evliatë apo të tjerët, gurët e drunjtë etj.? Ata kërkojnë ndihmë prej tyre në fatkeqësi, i lusin ata e jo Allahun, ata kërkojnë prej tyre t’ua largojnë dëmin e të keqen apo t’iu sjellin një të mirë. Kufri i tyre ka qenë shumë më i paktë sesa kufri i këtyre të tjerëve që i bëjnë shirk Allahut.
Ai që e ngritë një person në pozitën e Allahut, se ai e meriton adhurimin krahas Atij, apo i bindet me bindje fetare, ai bën kufër më të madh sesa ata që nuk bëjnë shirk fare, si fisi Hanife, por që janë llogaritur jobesimtarë ngaqë një person e kanë llogaritur për Pejgamber. Ata nuk janë kthyer në shirkun para Islamit, në adhurimin e idhujve. Andaj themi se, nëse një musliman e lut dikë tjetër përveç Allahut (si: një Pejgamber, një të devotshëm etj.), sipas atyre që kanë sjellë këtë dyshim nuk bën kufër sepse ata të cilët janë luftuar prej sahabëve thjeshtë kanë pretenduar se Musejleme është Pejgamber pas Muhamedit salAllahu alejhi ue selem, atëherë themi se më parësore është që të llogaritet për jobesimtar ai që e llogarit dikë për zot që meriton të adhurohet përveç Allahut (ai e ka shkelur pjesën e parë të shehadetit, i tilli bën kufër më të madh) sesa ai që e ka shkelur pjesën e dytë të shehadetit. Besimi se Allahu është i Vetmi që meriton adhurimin kjo është farz për çdo person. Pjesa e parë e shehadetit (La ilahe ilAllah) mohon se dikush meriton adhurimin përveç Allahut, kurse pjesa e dytë mohon se dikush tjetër është i Dërguar i Allahut pas Muhamedit. Andaj, kur dikush beson se dikush pas Muhamedit salAllahu alejhi ue selem është Pejgamber ai ka bërë kufër, me ixhma, mirëpo gjithashtu ai që e llogarit dikë tjetër për të adhuruar përveç Allahut, duke i drejtuar lloje të ndryshme të adhurimeve, duke shpresuar tek ai, duke kërkuar ndihmë prej tij, duke e lutur për t’ia larguar fatkeqësitë e për t’i sjellë të mira, atëherë i tilli është jobesimtar në mënyrë më parësore sepse e drejta e Allahut është shumë më e madhe sesa e drejta e krijesave të Tij, është e pakrahasueshme.
-“që e ngritë Shemsanin (një evlia i tyre), apo Jusufin, apo një sahabi, apo një Pejgamber, duke e ngritur në shkallën e Allahut” – duke iu dhënë cilësi e veçori të Allahut, gjëra që i takojnë vetëm Atij, si: ndihma e shpëtimi në vështirësi, mbirja e bimëve, zbritja e shiut, falja e mëkateve, dhënia e furnizimit etj., i tilli ka bërë kufër më të madh sesa ata që nuk kanë dhënë zekatin (nuk e kanë parë obligative) në kohën e Ebu Bekrit (i cili i ka luftuar ata).
Autori thotë: “Ata të cilët i ka djegur me zjarr Aliu radijAllahu anhu të gjithë e kanë pretenduar Islamin (kanë thënë se janë muslimanë), kanë qenë nxënës të tij dhe e kanë mësuar dijen prej sahabëve, mirëpo ata kanë besuar për Aliun ashtu siç sot besojnë disa për Jusufin, Shemsanin dhe të tjerët (i adhurojnë siç adhurojnë Allahun). Si ka mundësi që të gjithë sahabët kanë qenë në pajtueshmëri me Aliun për t’i shpallur ata jobesimtarë dhe për t’i vrarë?! A mos u shkon mendja se sahabët i bëjnë tekfir (i bëjnë jomuslimanë) muslimanët? A mos mendoni se të kesh këtë besim (adhurimin ndaj tyre) për këta njerëz kjo nuk e dëmton besimin e besimtarit, ndërsa nëse ke këtë besim për Aliun atëherë del prej fesë?”
-“Ata të cilët i ka djegur me zjarr Aliu radijAllahu anhu” – disa prej njerëzve që kanë bërë kufër në kohën e tij, madje kanë pretenduar se janë pasuesit më të veçantë të tij. A e ka bërë këtë pse kanë refuzuar një çështje të Islamit apo se kanë adhuruar statuja e idhuj, siç pretendojnë adhuruesit ndaj të tjerëve përveç Allahut (mendojnë se njeriu vetëm në rastin kur adhuron idhuj bën shirk)? A i ka djegur se e kanë adhuruar Aliun, apo se kanë mohuar diçka prej fesë, apo se i kanë dhuruar atij veçori të uluhijes, që i takojnë vetëm Allahut? Ata i kanë dhënë Aliut disa prej cilësive që i takojnë vetëm Allahut.
-“të gjithë sahabët kanë qenë në pajtueshmëri me Aliun për t’i shpallur ata jobesimtarë dhe për t’i vrarë?!” – shumica e sahabëve e kanë kundërshtuar në këtë vepër, pra djegien e tyre, se nuk lejohet njeriu të djegë njeriun, por nuk e kanë kundërshtuar që i ka mbytur. Të gjithë sahabët kanë pasur konsensus se ai që i jep dikujt cilësi të cilat i takojnë vetëm Allahut ai është jobesimtar.
Ata e kanë hyjnizuar Aliun me fjalët e tyre, ndërsa këta të sotshmit, me fjalë dhe me vepra, pra jo vetëm që besojnë se të tjerët kanë cilësi të Allahut, se mund të japin e të ndihmojnë si Allahu, por edhe i kanë adhuruar në vend të Tij. Të drejtën e Allahut, që është adhurimi ndaj Tij i Vetëm, ia kanë kushtuar dikujt tjetër prej njerëzve.
-“Ata kanë besuar për Aliun ashtu siç sot besojnë disa për Jusufin, Shemsanin dhe të tjerët (i adhurojnë siç adhurojnë Allahun)” – Nuk ka dallim mes këtyre dy besimeve. Ata kanë thënë për Aliun se ka cilësi të Allahut, edhe këta thonë të njëjtën për të vdekurit që adhurojnë, se ata i shpëtojnë, u ndihmojnë, u japin mirësi, kontrollojnë gjërat që ndodhin në tokë e univers, i falin mëkatet, ia mundësojnë gruas të mbetet shtatzënë etj. Andaj thonë se nëse dikush u afrohet me adhurime e i lut, ata i japin dhe e ndihmojnë. Këtu pastaj ndahen në dy grupe: ata që mendojnë se u ndihmojnë në mënyrë të pavarur prej Allahut dhe ata që mendojnë se u ndihmojnë duke ndërmjetësuar për ta tek Allahu. Ky është shirku i njëjtë që kanë bërë idhujtarët e Mekës, “Ne u lutemi atyre vetëm që të na afrojnë tek Allahu” Zumer 3.
-“A mos mendoni se të kesh këtë besim (adhurimin ndaj tyre) për këta njerëz kjo nuk e dëmton besimin e besimtarit, ndërsa nëse ke këtë besim për Aliun atëherë del prej fesë?” – Kjo i bie se këta njerëz që i adhurojnë paskan pozitë më të lartë sesa Aliu. Nga këndvështrimi tjetër i bie se më parësor të jetë jobesimtarë është ai që ka atë besim për këta persona sesa ata që kanë pasur atë besim për Aliun. Përderisa sahabët kanë pasur ixhma për këtë çështje, atëherë nuk ka dallim se për këdo që besohet në atë mënyrë siç është besuar për Aliun ai është jobesimtar.
Autori vazhdon: “Kemi dhe bijtë e Ubejdit të cilët e kanë sunduar një kohë Marokun, Egjiptin dhe të tjera, në kohën e Abasive, e të gjithë ata e kanë thënë shehadetin dhe kanë pretenduar se janë muslimanë, kanë falë xhumanë dhe namazet e tjera (në xhami), mirëpo kur kanë shfaqur disa gjëra që janë në kundërshtim me sheriatin, që janë shumë më të lehta sesa ajo për të cilën po flasim (kundërshtimi i teuhidit), atëherë të gjithë dijetarët me ixhma kanë thënë se ata kanë bërë kufër… ata te disa historianë njihen si Fatimijunë (Shteti Fatimive), por kjo është gabim, ata duhet të quhen shteti i Ubejdive.”
-“ që janë shumë më të lehta sesa ajo për të cilën po flasim (kundërshtimi i teuhidit)” – kanë thënë se urdhrat e ndalesat nuk vlejnë për ta, ata kanë refuzuar çështje të fikhut.
-“por kjo është gabim, ata duhet të quhen shteti i Ubejdive” – I kanë mashtruar njerëzit duke thënë se janë me prejardhje prej Fatimes. Por, ata janë me prejardhje prej mexhusëve, Persëve. Ata kanë besuar se Allahu personifikohet në krijesa. Kjo është kufër. Ndërsa me të jashtmen e tyre kanë shfaqur kundërshtimin e sheriatit dhe nuk u janë përmbajtur dispozitave të Islamit (kanë thënë se nuk vlejnë për ta). Ata kanë pasur akide të kotë (batinije), të kufrit, që mohon shumë pjesë të Islamit. Këta kanë pasur akide përafërsisht të njëjtë me ata që i ka djegur Aliu radijAllahu anhu. Ai që beson se Allahu është personifikuar te dikush ose adhuron dikë përveç Allahut, ka bërë kufër të madh.
-“kur kanë shfaqur disa gjëra që janë në kundërshtim me sheriatin” – prej çështjeve që kanë shpikur është dhe festimi i ditëlindjeve, ata kanë shpikur mevludin dhe pastaj muslimanët e kanë marrë prej tyre, kanë festuar dhe ditëlindjen e Husejnit, imamëve të tyre etj.
Kufri i tyre është nga aspekti se ata e kanë refuzuar dhe nuk e kanë pranuar sheriatin e Allahut, ligjet e Tij, kanë përgënjeshtruar komentimin që dijetarët e ehli sunetit ia kanë bërë Kuranit dhe haditheve, i kanë komentuar prej vetes së tyre (me komente të brendshme).
Autori thotë: “Gjithashtu i thua: “Nëse është e vërtetë ajo që thoni se mushrikët e parë nuk janë llogaritur jobesimtarë përveçse atëherë kur kanë bërë bashkë mes shirkut, përgënjeshtrimit të Kuranit dhe të Pejgamberëve, mohimit të ringjalljes dhe të tjerave prej mosbesimeve të ndryshme që kanë qenë tek ta, atëherë çfarë është kuptimi i kapitullit “Gjykimi për murtedin” të cilin e kanë sjellë të gjithë dijetarët e medh’hebeve? E murtedi është muslimani i cili bën kufër të madh pas ka hyrë në Islam. Pastaj aty kanë përmendur lloje të ndryshme të fjalëve dhe të veprave për shkak të të cilave njeriu del prej Islamit, madje e bëjnë të lejuar gjakun e pasurinë e tij. Secili lloj prej tyre e nxjerrë njeriun prej Islamit (qoftë nëse e vepron një prej tyre) dhe e bën të lejuar gjakun e pasurinë e personit. Madje, dijetarët në librat e fikhut (te kapitulli i murtedit) kanë përmendur gjëra aq të thjeshta (për shkak të të cilave njeriu del prej Islamit) saqë thonë se vetëm nëse e thotë një fjalë me gjuhë pa e besuar me zemër del prej Islamit, apo e thotë për humor, ngjashëm me ta janë ata për të cilët ka thënë Allahu: “Nëse i pyet, ata do të të përgjigjen: “Ne vetëm po bënim shaka dhe po luanim”. Thuaj: “A mos vallë me Allahun, shpalljet dhe të Dërguarin e Tij po talleni?” Mos u shfajësoni! Ju e mohuat fenë, pasi patët besuar.” Teube 65-66. “Hipokritët betohen për Allahun se nuk thanë asgjë (të keqe). Por, në të vërtetë, ata thanë fjalën e mosbesimit, mohuan pas (pranimit të) Islamit…” Teube 74. A nuk sheh se Allahu i ka shpallur jobesimtarë vetëm për shkak të një fjale që e kanë thënë, edhe pse kanë jetuar në kohën e Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem dhe kanë luftuar krahas tij, janë falur me të, kanë dhënë zekatin e kanë bërë haxhin, madje e kanë njësuar Allahun me teuhid?! Medito rreth këtij dyshimi që kanë sjellë duke thënë: “Si po i llogaritni jobesimtarë ata muslimanë që e thonë shehadetin, falen, japin zekatin e me radhë?”, pastaj medito rreth përgjigjes që kemi thënë kundër këtij dyshimi, ngase kjo kundërpërgjigje është më e dobishmja që mund të hasësh në këtë libër. Argument për këtë është ngjarja të cilën na tregon Allahu për hebrenjtë, për shokët e Musës, të cilët kanë qenë muslimanë, kanë pasur Islam dhe dije, madje kanë qenë të devotshëm, “Ne i kaluam bijtë e Izraelit përtej detit, ku ndeshën një popull që adhuronin idhujt e vet. Ata i thanë Musait: “Na bëna edhe neve një zot, ashtu si kanë ata zota”. Musai tha: “Ju qenkeni vërtet një popull i paditur! Fenë që ndjekin këta idhujtarë, e pret shkatërrimi dhe ajo që bëjnë, është krejt pa vlerë. A mos vallë doni të kërkoj për ju të adhuruar tjetër përveç Allahut, që ju ka ngritur mbi të tjerët?!” Araf 138-139. (Dhe ngjarja tjetër) Ngjashëm kanë thënë disa shokë të Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem: “O i Dërguar i Allahut, na cakto një pemë prej të cilës kërkojmë bereqet (bekim)!” Dhe ai është betuar në Allahun se kjo që kërkoni është e ngjashme me fjalët e bëni Israilëve: “Na bëna edhe neve një zot, ashtu si kanë ata zota”. Mirëpo, ata që i bëjnë shirk Allahut sjellin një dyshim tjetër rreth kësaj ngjarjeje. Ata thonë: “Beni Israilët nuk kanë bërë kufër me këtë kërkesë e as shokët e Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem”, dhe kjo është e saktë, porse jo për qëllimin që dëshirojnë (e sjellin këtë dyshim për të mbrojtur dyshimin e parë). Beni Izrailët nuk kanë bërë kufër ngaqë nuk e kanë vepruar atë. Ngjashëm edhe ata që kërkuan prej Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem nuk e vepruan atë. Nuk ka mospajtim mes dijetarëve se sikur bëni Izrailët ta vepronin atë atëherë do të bënin kufër të madh. Nuk ka mospajtim mes dijetarëve se edhe shokët e Pejgamberit sikur mos t’i bindeshin atij dhe me gjithë ndalesën e tij të merrnin një pemë prej së cilës do të kërkonin bereqet, atëherë do të bënin kufër të madh. Kjo është ajo që kërkohet të kuptohet prej këtyre ngjarjeve.”
-“dhe e bën të lejuar gjakun e pasurinë e personit” – nuk i lejohet individit të shpallë tjetrin jobesimtar, ai që gjykon për këtë është gjykatësi kryesor apo myftiu i vendit.
-“nëse e thotë një fjalë me gjuhë pa e besuar me zemër del prej Islamit” – e thotë për humor, për t’u tallur, edhe pse nuk e beson me zemër. Pse kjo? Ngase mbrojtja e sheriatit është obligim. Nëse nuk ka në zemër madhërim e respekt për fenë e Allahut dhe flet një fjalët të kufrit edhe pse nuk e beson me zemër, del prej fesë. Kjo sepse esenca dhe baza e fesë është madhërimi i Allahut, andaj nëse e madhëron Atë do ta madhërosh edhe fenë e Tij e do ta respektosh me zemër, por nëse nuk e ke këtë respekt në zemër dhe e flet lirshëm fjalën e kufrit atëherë del prej fesë. Nëse njeriu e shan Allahun, apo të Dërguarin, apo fenë, me fjalë, edhe pse nuk e beson me zemër, bën kufër. Sharja e Allahut është kufër edhe nëse nuk e beson (të atillë) me zemër. Po ashtu sharja e të Dërguarit. Kufri që merret parasysh në Islam është edhe nëse njeriu e bën vetëm me fjalë, si thënie.
-“a nuk sheh se Allahu i ka shpallur jobesimtarë vetëm për shkak të një fjale që e kanë thënë” – këto fjalë të autorit pranohen nëse merret në konsideratë kur njeriu bën kufër me të brendshmen e të jashtmen e tij sipas disa dijetarëve, apo sipas mendimit tjetër kur njeriu bën kufër me të jashtmen e tij. Nëse muslimani (që gjykohet e shihet se me të jashtmen e tij është musliman) tallet e përqeshet me Allahun, ka bërë kufër pas besimit të tij, gjithashtu nëse tallet e përqeshet me ajetet e Kuranit dhe me Pejgamberin salAllahu alejhi ue selem.
-“Thuaj: “A mos vallë me Allahun, shpalljet dhe të Dërguarin e Tij po talleni?”- Tekfiri (nxjerrja prej fesë) sa i përket përqeshjes dhe talljes është nëse ndodh në këto të tria: ndaj Allahut (nëse e shan, nëse e mallkon etj.), ndaj Kuranit (e shan, qoftë një ajet, apo disa, apo një sure) dhe ndaj Pejgamberin salAllahu alejhi ue selem (e shan atë). Këtij personi nuk i pranohet arsyetimi “Nuk e besoj ashtu me zemër, vetëm e thash me gjuhë, për shaka, për të kaluar kohën”, “Mos u shfajësoni! Ju e mohuat fenë, pasi patët besuar”.
-“medito rreth përgjigjes që kemi thënë kundër këtij dyshimi, ngase kjo kundërpërgjigje është më e dobishmja” – në këtë nuk ka dyshim. Shumica e atyre që e pranojnë teuhidin dhe që e dinë se çfarë është shirku, kur vjen puna e konsiderimit për një musliman se mund të dalë prej Islamit nëse lut dikë tjetër përveç Allahut, apo therë kurban për të, apo i kërkon ndihmë dhe ia drejton adhurimet e ndryshme të cilat duhet t’i kushtohen vetëm Allahut, apo beson se filan evlia të cilit i drejtohet zotëron diçka prej dobisë apo dëmit, apo ka mundësi të drejtojë e sistemojë një pjete të universit, atyre u vjen vështirë të thonë se ai bën shirk të madh dhe del nga Islami. Mirëpo (si kundërpërgjigje) musimani sado që e ka pozitën e lartë në adhurime, nëse vepron kufër të madh apo shirk të madh, del prej Islamit, shembull: nëse beson një gjë të kotë që bie ndesh me thelbin e Islamit, e thotë një fjalë, apo e vepron një vepër që kundërshton Islamin në origjinë, si: i bën sexhde një idhulli, hedh mus’hafin në vende të pista qëllimisht e me vetëdije. Sado që të ketë bërë vepra të mira e adhurime, ai ka bërë kufër dhe ka dal nga Islami, ngase me këtë ka kundërshtuar bazën e Islamit.
-“Ata i thanë Musait: “Na bëna edhe neve një zot, ashtu si kanë ata zota” – Ata e kanë kuptuar se të qëndrosh me madhërim e përnderim para një idhulli apo statuje, apo një gjëje të caktuar (qoftë varr, vend etj.) kjo është ta adhurosh atë gjë në vend të Allahut. Ata e kërkuan këtë gjë prej Musës, por ai menjëherë ua kundërshtoi dhe ua refuzoi dhe i mësoi se cila është rruga e drejtë. Pas sqarimit të Musës, ata nuk vazhduan në kërkesën e tyre dhe u kthyen prapë në teuhid.
-“Ngjashëm kanë thënë disa shokë të Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem” – ata kanë qenë të ri në Islam. Ata kanë parë idhujtarët duke qëndruar para një peme sidri me madhërim e përnderim dhe në të kanë varë armët e tyre të luftës me qëllimin që bereqeti i asaj peme të kalojë tek armët e tyre (të kenë sukses). Këtu kemi dy lloje të adhurimeve. Andaj, nëse dikush qëndron në një vend (që nuk e ka lejuar sheriati) me madhërim e përnderim, kjo i bie se ai po e adhuron atë, ia ka kushtuar adhurimin dikujt tjetër përveç Allahut. Ai që qëndron para një peme apo vendi të caktuar dhe përmes këtij qëndrimi do që të afrohet tek ajo gjë, ai e ka adhuruar atë dhe ka bërë shirk të madh. Ngjashëm, ai që kërkon bereqetin prej një gjëje ka bërë shirk të madh.
Këta shokë të Musës dhe shokë të Pejgamberit salAlahu alejhi ue selem nuk kanë bërë kufër (nuk kanë dal nga Islami) në këtë rast sepse ata nuk e kanë vepruar atë që e kanë kërkuar (në momentin që Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ua ka refuzuar dhe ua ka mësuar të vërtetën e teuhidin, ata e kanë braktisur atë, janë kthyer me pendim dhe janë kthyer në teuhid), ndërsa idhujtarët që e kanë vepruar atë gjë janë llogaritur jobesimtarë për shkak se kanë vepruar dy gjëra: 1. Kanë qëndruar me madhërim e përnderim afër asaj peme, 2. Kanë kërkuar bereqet prej asaj peme.
-“ porse jo për qëllimin që dëshirojnë (e sjellin këtë dyshim për të mbrojtur dyshimin e parë)”- Ata duan të thonë (me këtë dyshim që sjellin) se muslimani sado që bën vepër të kufrit e të shirkut nuk del nga Islami përderisa thotë La ilahe ilAllah.
-“nuk kanë bërë kufër ngaqë nuk e kanë vepruar atë”- Muslimani nuk llogaritet se bën kufër përderisa nuk e vepron atë, kur kufri është me vepër, por që nuk e vepron (thjeshtë mbetet vetëm fjalë).
Autori vazhdon: “Dobia që përfitojmë nga kjo është se: Muslimani madje edhe dijetari ka mundësi të bie në ndonjë lloj të shirkut pa e ditur fare. Andaj, (ajo që përfitohet nga kjo është se ne) vazhdimisht duhet t’i mësojmë të tjerët për teuhidin dhe të kenë frikë për të (nga rënia në shirk). Kështu, do të kuptojmë gabimin e injorantit kur thotë se e kuptojmë teuhidin (nuk ka nevojë që ai të sqarohet). Kjo është injoranca më e madhe dhe prej kurtheve më të mëdha të shejtanit.
Dobia tjetër që përfitojmë është se muslimani që jep mundin për të arritur deri tek e vërteta, (por ndërkohë) nëse e thotë fjalën e kufrit pa e ditur se është fjalë e kufrit, dhe në atë moment i tërhiqet vërejtja e ai pranon gabimin e pendohet, atëherë ai nuk llogaritet se ka bërë kufër, siç kanë vepruar hebrenjtë me Musën dhe ata që i kërkuan Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem (t’ua caktojë një pemë).
Dobia tjetër është se edhe pse themi se ai nuk ka bërë kufër, prapëseprapë duhet të qortohet ashpër, siç ka vepruar vetë Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ndaj shokëve të tij. Mushrikët në lidhje me këtë dyshim sjellin edhe një dyshim të këtij lloji. Ata thonë: “Vetë Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem e ka kundërshtuar ashpër Usamen radijAllahu anhu kur ka vrarë personin që ka thënë La ilahe ilAllah, i ka thënë: “A e vrave atë pasi dëshmoi e tha La ilahe ilAllah?!” Transmeton Buhariu. Dhe një fjalë të Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem: “Jam urdhëruar t’i luftoj njerëzit derisa të thonë La ilahe ilAllah”. Dhe sjellin hadithe të shumta të cilat na detyrojnë të ndalemi të mos e cenojmë personin që thotë La ilahe ilAllah. Qëllimi i këtyre injorantëve është se kushdo që thotë fjalën La ilahe ilAllah, ai nuk bën kufër çkado që vepron e çkado që thotë. Andaj, këtyre u themi se është e njohur prej sirës se Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka luftuar me hrebrenjtë që kanë qenë në Medine, madje i ka skllavëruar ata, edhe ata kanë thënë La ilahe ilAllah, gjithashtu shokët e tij salAlahu alejhi selem kanë luftuar fisin Beni Hanife, të cilët kanë thënë shehadetin, janë fal dhe kanë pretenduar Islamin, dhe gjithashtu ata që i ka djegur me zjarr Aliu radijAllahu anhu. Këta injorantë vetë e pranojnë se kush e mohon ringjalljen del prej fesë dhe vritet (nga gjykata islame) edhe nëse thotë La ilahe ilAllah. E pranojnë po ashtu se kush thotë fjalën La ilahe ilAllah por mohon një shtyllë të Islamit, ai ka bërë kufër. Si mund të pranohet prej tyre arsyetimi se ai që refuzon dhe mohon një pjesë prej degëve të Islamit atij nuk i bën dobi fjala La ilahe ilAllah, mirëpo kur ai mohon teuhidin i cili është baza e fesë së krejt Pejgamberëve dhe koka e fesë atëherë fjala La ilahe ilAllah i bën dobi?! Këta armiq të Allahut nuk e kanë kuptuar domethënien e haditheve dhe s’do ta kuptojnë kurrë.”
–“e kuptojmë teuhidin (nuk ka nevojë që ai të sqarohet)” – Kush e thotë këtë fjalë, kjo tregon për injorancën e tij dhe se ky është kurthi më i madh që shejtani ia bën atij.
-“muslimani që jep mundin për të arritur deri tek e vërteta, (por ndërkohë) nëse e thotë fjalën e kufrit pa e ditur se është fjalë e kufrit dhe në atë moment i tërhiqet vërejtja e ai pranon gabimin e pendohet, atëherë ai nuk llogaritet se ka bërë kufër” – Kjo përfitohet nga fjalët e Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem drejtuar atyre sahabëve që i kërkuan t’ua caktojë një pemë prej të cilët do të kërkojnë bereqet: “E keni thënë të njëjtën fjalë me hebrenjtë të cilët i thanë Musës: “Na bëna edhe neve një zot, ashtu si kanë ata zota”.
-“prapëseprapë duhet të qortohet ashpër” – Duhet të disiplinohet. Kjo ose me fjalë, ose me vepër, ose me pasuri.
-“Vetë Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem e ka kundërshtuar ashpër Usamen radijAllahu anhu kur ka vrarë personin që ka thënë La ilahe ilAllah” – Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem e ka qortuar Usamen që e ka vrarë atë person, pa e vërtetuar nëse e ka thënë shehadetin prej nifakut e frikës (për të mos e vrarë) apo se vërtetë e ka pranuar Islamin.
-“këta armiq të Allahut nuk e kanë kuptuar domethënien e haditheve dhe s’do ta kuptojnë kurrë” – i kanë keqinterpretuar hadithet ose kanë pasur kuptim të gabuar të tyre. Ndërsa fakti se s’do t’i kuptojnë kurrë ato është për arsye sepse kur dyshimi e bidati vendoset në shpirt, atëherë njeriu e ka shumë të vështirë të largohet prej tij. Megjithatë, kjo nuk tregon se prej tyre largohet gjykimi se ata kanë bërë shirk të madh.
Të kuptuarit e argumentit është dy lloje: personi të kuptojë gjuhën në të cilën i ngritët argumenti (p.sh. në rastin tonë të jetë shqip) dhe të kuptojë mënyrën e argumentimit (se argumenti që gjendet në Kuran apo në sunet tregon për teuhidin, apo se i asgjëson argumentet e të tjerëve, është i fortë, i qartë). Lloji i dytë nuk është kusht për të kuptuarit e argumentit.
Autori vazhdon pastaj të përmend hadithet që ata kanë sjellë për argument, thotë: “Sa i përket hadithit të Usames ku tregohet se ai (në një betejë) ka vrarë një person i cili ka pretenduar hyrjen në Islam, e ka vrarë me mendimin se këtë e ka bërë prej frikës për jetën dhe pasurinë e tij, andaj njeriu kur e shfaq Islamin e kemi për obligim të ndalemi e të mos e prekim, përveç kur bëhet e qartë se e kundërshton Islamin. Për këtë ngjarje Allahu ka zbritur ajetin: “O besimtarë! Kur të shkoni në luftë, në rrugë të Allahut, shqyrtoni gjithçka me kujdes!” Nisa 94. Nëse na bëhet e qartë se e kundërshton Islamin atëherë vritet (është fjala kur janë në betejë, në luftë, mes muslimanëve dhe armiqve), ngase vetë Allahu thotë: “Shqyrtoni gjithçka me kujdes”. Nëse do të thuhet se personi i këtillë nuk vritet përderisa ka thënë La ilahe ilAllah, gjatë tërë jetës së tij, kurrë, atëherë nuk do të kishte kuptim ky ajet. Ngjashëm themi dhe për hadithin tjetër dhe të tjerat (që janë përmendur). Kuptimi i tyre është se kush e shfaq Islamin dhe teuhidin, është obligim për ne që të ndalemi e të mos e prekim derisa të na bëhet e qartë se bën vepra që e kundërshtojnë Islamin e teuhidin e tij (assesi nuk lejohet të cenohet nga individi, por kjo bëhet nga gjykata islame). Argumenti për këtë është fjala e vetë Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem drejtuar Usames: “A e vrave pasi tha La ilahe ilAllah?”, dhe vetë ai ka thënë: “Jam urdhëruar t’i luftoj njerëzit derisa të thonë La ilahe ilAllah”, e vetë ai ka thënë për havarixhtë: “Kudo që t’i hasni vrisni!”, ai ka thënë po ashtu: “Sikur të arrija kohën kur do të dalin havarixhtë, do t’i luftoja e do t’i mbysja siç e ka mbytur Allahu popullin e Adit (nuk do ta lija asnjë të gjallë)”, edhe pse e dimë siç na ka treguar Pejgamberi salallahu alejhi ue selem se havarixhtë janë ata të cilët më së shumti e adhurojnë Allahun, saqë vetë sahabët nëse do të krahasonin namazin e tyre me namazin e havarixhëve do ta nënçmonin (namazin e tyre që bëjnë, do t’iu duket asgjë). E vetë havarixhtë dijen e kanë marrë prej sahabëve. Këtu kuptojmë se fjala La ilahe ilAllah nuk u ka bërë dobi atyre, e as adhurimi i shumtë që kanë bërë, as shfaqja e Islamit, asnjëra nuk u ka bërë dobi kur kanë kundërshtuar sheriatin e Allahut. Ngjashëm me këtë është se vetë Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka luftuar hebrenjtë në Medine, të cilët kanë thënë La ilahe ilAllah (me interpretimin e tyre të kësaj fjale), apo vetë sahabët e kanë luftuar fisin Beni Hanife të cilët kanë pretenduar se Musejleme është Pejgamber i Allahut. Gjithashtu Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka dashur të luftojë fisin Beni Mustalik (hebrenj në Medine), ngaqë një person ia ka sjellë lajmin se ata nuk duan të japin zekatin. Dhe Allahu zbriti ajetin: “O ju që keni besuar! Nëse ndonjë njeri i pandershëm ju sjell ndonjë lajm, sigurohuni mirë (në është i vërtetë), për të mos i bërë dëm ndokujt padashje, e të pendoheni pastaj për atë që keni bërë.” Huxhurat 6. Ky person ia ka sjellë këtë lajm rrejshëm. Tërë kjo na sqaron se qëllimi i Pejgamberit salAllahu alejhi ue selem me këto hadithe të cilat ata i kanë sjellë për argumente për dyshimin e tyre, është ajo që ne po e përmendim dhe po e interpretojmë (e jo siç kanë argumentuar ata.).”
Siç kemi sqaruar në këto derse, dyshimi më i fortë i tyre është se kushdo që thotë La ilahe ilAllah kurrë nuk ka mundësi që ai të dalë nga feja e Allahut, çfarëdo që bën apo që thotë.
Hoxhë Lulzim Perçuku – Transkriptim – Keshfu Shubuhat.