Ndërmjetësimi i pohuar dhe i mohuar në Kuran
Një prej arsyeve pse idhujtarët e Mekës kanë adhuruar idhujt e tyre është sepse kanë besuar se ata ndërmjetësojnë për ta tek Allahu. Pse kështu? Sepse kanë besuar se ata (që i adhuronin në vend të Allahut) janë njerëz të mirë, të devotshëm, kanë pozitë tek Allahu, kurse ata (vetë mushrikët) janë mëkatarë dhe se nuk u lejohet të kërkojnë direkt prej Allahut, andaj sipas tyre lutjet e kërkesat duhet t’i dërgojnë tek Allahu përmes ndërmjetësve që i kanë adhuruar (qofshin idhuj, engjëj, Pejgamber etj.).
Edhe sot, ata që adhurojnë të vdekurit apo njerëzit e devotshëm, duke besuar se janë ndërmjetës mes tyre dhe Allahut, kanë të njëjtin dyshim (si të mushrikëve të parë), pra mendojnë se ata janë krijesa me pozitë aq të lartë tek Allahu saqë munden të ndërmjetësojnë tek Ai për ta kur të dëshirojnë, pa iu dhënë leje Allahu. Mirëpo, Allahu e mohon këtë gjë.
Ndërmjetësimi (shefati) i mohuar në Kuran:
-Ai ndërmjetësim që nuk ka leje prej Allahut dhe as nuk është i kënaqur me të (as me ndërmjetësuesin dhe as me të ndërmjetësuarin). Allahu ka mohuar që idhujt/zotat të ndërmjetësojnë për idhujtarët. Po ashtu ka mohuar që të ndërmjetësohet për idhujtarët/jobesimtarët.
Shefat i mohuar është kur shkon te një krijesë (si: idhujt, të vdekurit etj.) dhe i thua: “Kërkoj prej teje të ndërmjetësosh për mua tek Allahu që Ai të më fusë në xhenet, apo të më ruajë prej zjarrit, apo të më udhëzojë, apo të ma forcojë besimin, apo të më ruajë prej mëkateve, apo të më japë pasuri e fëmijë të mirë etj.” E merr për ndërmjetës mes tij dhe Allahut. Por, ky ndërmjetësim me këto kërkesa që i paraqiten një krijese kushdo qoftë, është i mohuar prej Allahut në Kuran. Allahu thotë: “O besimtarë! Jepni pa u kursyer nga të mirat që ju kemi dhënë Ne, para se të vijë Dita (e Gjykimit) në të cilën nuk ka shit-blerje, as miqësi, as ndërmjetësi!” Bekare 254. Ky ndërmjetësim i mohuar është ai që kërkohet prej dikujt tjetër përveç Allahut për gjëra që janë vetëm në kompetencën e Tij. Andaj, nëse dikush shkon te një varr apo tyrbe dhe kërkon ndërmjetësim prej tij tek Allahu, kjo është njëjtë siç kanë vepruar njerëzit e xhahiljetit (p.sh.: kur dikush s’ka pasur fëmijë janë sjell rreth një peme të caktuar dhe kanë kërkuar prej saj të ndërmjetësojë tek Allahu t’i japë fëmijë). Në të gjitha këto gjëra duhet t’i drejtohemi vetëm Allahut (t’i kërkojmë vetëm prej Tij e jo prej krijesave). Andaj, shefati i mohuar prej Allahut është ai që kërkohet prej dikujt tjetër përveç Tij në gjërat që janë vetëm kompetencë e Tij (e jo e krijesave).
Allahu thotë: “Kur robërit e Mi (besimtarë) të pyesin për Mua, (thuaju se) Unë jam afër, i përgjigjem lutjeve të lutësit, kur ai më lutet Mua.” Bekare 186. Kudo që je në tokë dhe ke nevojë për Allahun, lute vetëm Atë, pa ndërmjetës. Ai e di ku je ti, të sheh dhe e dëgjon lutjen tënde, andaj lute Atë direkt, edhe nëse je i sprovuar në një shpellë të errët apo nën ndonjë gur/gërmadhë.
Ndërmjetësimi i pohuar në Kuran:
-Ai ndërmjetësim që ka leje prej Allahut, që kërkohet prej Tij, dhe me të cilin është i kënaqur (me ndërmjetësuesin dhe me të ndërmjetësuarin). Allahu ka pohuar që Pejgamberi salallahu alejhi ue selem të ndërmjetësojë (ai ka disa ndërmjetësime të veçanta). Po ashtu Ai ka pohuar që të ndërmjetësohet për mëkatarët nga ithtarët e teuhidit (që kanë vdekur në teuhid por pa u penduar për mëkatet e mëdha).
Pse Allahu e ka lënë të ndodhë shefati në ahiret? Urtësitë e kësaj janë: 1. Është nderë për atë që ndërmjetëson, si: për Pejgamberin salAllahu alejhi ue selem, dëshmorët, dijetarët, të devotshmit etj. 2. Është mëshirë për të ndërmjetësuarin.
Allahu thotë: “Kush mund të ndërhyjë tek Ai për ndokënd pa lejen e Tij?” Bekare 255. Askush nuk mund të ndërmjetësojë pa dhënë leje Allahu. Dhe: “Sa engjëj ka në qiej, ndërmjetësimi i të cilëve nuk bën asnjë dobi, veçse pasi të japë leje Allahu, për kë të dojë e të pëlqejë Vetë!” Nexhm 26. Pra, leja për ndërmjetësim është në zotërimin e Allahut, askush nuk e ka në dorë.
Kushdo që dëshiron të ndërmjetësojë për ty, nuk mund ta bëjë këtë pa i dhënë leje Allahu. Dhe, kushdo që dëshiron të ndërmjetësojnë për të Pejgamberët, engjëjt, dëshmorët, të devotshmit, duhet ta kërkojnë këtë ndërmjetësim prej Allahut në Dorën e të Cilit është shefati (e jo në dorën e tyre), duke u lutur: “O Allah, bëji Pejgamberët ndërmjetës për mua në Ditën e Gjykimit!”, apo “Bëje Muhamedin salAllahu alejhi ue selem ndërmjetës për mua në Ditën e Gjykimit!” Kërkesën duhet t’ia drejtojmë Allahut (e jo kërkesën t’ia drejtojmë krijesave duke thënë: “O filan, kërkoj të ndërmjetësosh për mua tek Allahu!”).
Nëse një person ka vdekur si jobesimtar, pastaj dikush kërkon ndërmjetësim tek Allahu që Ai ta shpëtojë prej zjarrit të xhehenemit, ky ndërmjetësim nuk i bën dobi (shembull: babait të Ibrahimit nuk do t’i bënte dobi ndërmjetësimi, as djalit të Nuhit, as gruas së Nuhit apo të Lutit).
Është pyetur Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem: “Kush do të jetë njeriu më i lumtur me ndërmjetësimin tënd në Ditën e Gjykimit?” Dhe ka thënë: “Ai që thotë La ilahe ilAllah pastër dhe sinqerisht prej zemrës së tij.”
***
Tek tema e ndërmjetësimit patjetër duhet të dimë mirë tri çështje:
- Nuk ka ndërmjetësim përveçse me lejen e Allahut.
- Shefati ndodh vetëm për atë me të cilin Allahu është i kënaqur (ata janë ithtarët e teuhidit).
- Allahu nuk është i kënaqur përveçse me ithtarët e teuhidit.
Ndërmjetësimi u takon vetëm njerëzve të sinqeritetit, që e adhurojnë Allahun sinqerisht. Atyre do t’iu takojë ndërmjetësimi i Pejgamberëve, i engjëjve, i dëshmorëve, i dijetarëve, i të devotshmëve etj. Pse? Sepse ata kur kërkojnë ndërmjetësim, e kërkojnë vetëm prej Allahut, e jo prej të tjerëve.
Pse kërkimi i ndërmjetësimit prej krijesës është shirk? Sepse ndërmjetësimi është kërkesë, dhe kërkesa është lutje, pra me këtë njeriu i lutet krijesës, “Të lutem ndërmjetëso për mua!”, apo “Kërkoj prej teje që kërkesën time ta dërgosh tek Allahu!”, me këtë ia drejton lutjen krijesës. Me këtë kuptojmë se çështja e ndërmjetësimit kthehet te kërkesa ndaj krijesës dhe se kërkimi i ndërmjetësimit qenka prej llojeve të lutjes dhe kërkesës. Ta lutësh apo të kërkosh prej dikujt tjetër përveç Allahut për gjëra që nuk janë në dorën e krijesës, por janë vetëm në Dorën e Allahut, kjo është shirk i madh, sepse “Lutja është vetë adhurimi.” Nëse e lut dikë tjetër përveç Allahut, atëherë ti e ke adhuruar atë. Kështu e kuptojmë se të kërkosh ndërmjetësim prej dikujt tjetër përveç Allahut në gjëra që janë kompetencë vetëm e Allahut, kjo është shirk i madh. Lutja është obligim t’i drejtohet vetëm Allahut.
Hoxhë Lulzim Perçuku – Transkriptim.
