Surja Et Tekathur
أَلۡهَىٰكُمُ ٱلتَّكَاثُرُ حَتَّىٰ زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ كَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ ثُمَّ كَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَكَلَّا لَوۡ تَعۡلَمُونَ عِلۡمَ ٱلۡیَقِینِ لَتَرَوُنَّ ٱلۡجَحِیمَثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیۡنَ ٱلۡیَقِینِ ثُمَّ لَتُسۡـَٔلُنَّ یَوۡمَىِٕذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ
- Ju ka hutuar rivaliteti për të shtuar,
- derisa të shkoni në varre.
- Gjithsesi, do ta merrni vesh!
- Madje, së shpejti do ta merrni vesh!
- Kujdes! Ah, sikur ta dinit të vërtetën me siguri!
- Sigurisht që do ta shihni Zjarrin flakërues!
- Pastaj, me të vërtetë, do ta shihni atë me syrin e sigurisë.
- Pastaj, atë Ditë, do të pyeteni për kënaqësitë (e kësaj bote)!
“ أَلۡهَىٰكُمُ ٱلتَّكَاثُرُ – Ju ka hutuar rivaliteti për të shtuar” – na njofton dhe tregon gjendjen tonë, si njerëz. Jeni angazhuar aq shumë sa që keni kaluar në huti dhe i keni harruar ato që janë më obligative dhe më parësore për ju për t’i kryer, si: kryerja e adhurimeve, përmendja e Allahut. Me këtë ajet Allahu i drejtohet tërë njerëzimit, duke u përjashtuar nga kjo ata të cilët janë angazhuar me çështjet e ahiretit e jo me ato të dunjasë. Të tillët janë të paktë.
-Tekathur është garimi, rivaliteti për të shtuar, e që është ose në pasuri, ose në familje (farefis), ose në pozitë, ose në dije. Çdo gjë në të të cilën ka lavdërim e mburrje ndaj njëri-tjetrit hyn në këtë ajet. Mirëpo, sa i përket shtimit në dije, kjo duhet sqaruar: nëse është fjala për dijen fetare atëherë kjo është mirë (hajër), e nëse është dije jofetare atëherë kjo ose është e lejuar (mubah) ose e ndaluar (haram). Dhe shumica e njerëzve garojnë dhe mburren ndaj njëri-tjetrit në shtimin e dijes e cila është e ndaluar ose ajo që është mubah.
Janë hutuar prej qëllimit për të cilin janë krijuar, e që është adhurimi ndaj Allahut. Andaj, nuk duhet angazhuar me gjëra të cilat na largojnë prej këtij qëllimi.
“ حَتَّىٰ زُرۡتُمُ ٱلۡمَقَابِرَ – derisa të shkoni në varre” – derisa të vdisni. Allahu na tregon se njeriu është i brumosur në këtë gjë, në natyrën e tij është angazhimi e rivaliteti në ato gjëra, deri kur të vdesë. Madje dijetarët thonë: “Është e çuditshme ajo që sa më afër pleqërisë që është njeriu, i shtohen shpresat.” Është i habitur, i hutuar, nga çështjet e ahiretit, duke u angazhuar me çështjet e dunjasë. Njeriu vjetërsohet në vite dhe rinohet në shpresa. Disa dijetarë i kanë dhënë këtij ajeti një kuptim tjetër, që është: aq shumë keni filluar të garoni e të mburreni ndaj njëri-tjetrit në shtimin e atyre gjërave saqë keni filluar të mburreni edhe me të vdekurit (p.sh. garimi në anëtarë të fisit duke numëruar edhe të vdekurit e tyre). Por, mendimi më i saktë është ai i pari.
Njeriu ka ardhur në këtë dunja të qëndrojë përkohësisht dhe të sprovohet se cili do ta meritojë xhenetin e cili xhehenemin. Nuk do të qëndrojë përgjithmonë në këtë jetë, por do të jetë një vizitë e shkurtë. Varri nuk është banesa ku do të qëndrojë përherë. Madje një beduin pasi ka lexuar këtë ajet ka thënë: “Ai që është vetëm vizitues nuk do të qëndrojë përherë. Kjo tregon se ne gjithsesi do të ringjallemi (do të nxirremi prej varreve)!”
“ كَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ ثُمَّ كَلَّا سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ – Gjithsesi, do ta merrni vesh! Madje, së shpejti do ta merrni vesh!”- dijetarët thonë se këto ajete kanë dy qëllime: 1. frenohuni, përmbahuni, mos vazhdoni në atë rivalitet, ngase kjo nuk do t’iu bëjë dobi në ahiret, 2. gjithsesi do ta merrni vesh e do të arrini të shihni fundin dhe përfundimin e çështjeve tuaja kur të ktheheni në ahiret, do ta merrni vesh se ai rivalitet nuk do t’ju bëjë dobi tek Allahu. Pejgamberi salAllahu alejhi ue selem ka thënë: “Prej pasurisë tënde nuk të përket asgjë përveç asaj që e ke konsumuar dhe e ke asgjësuar, ose asaj që e ke veshur dhe e ke grisur, ose asaj që e ke dhënë lëmoshë dhe me pasurinë tënde ke ecur përpara! Pjesa tjetër e pasurisë i mbetet tjetër kujt.” Muslimi. Dhënia lëmoshë d.m.th. në të gjitha rrugët ku Allahu na ka obliguar ta japim pasurinë.
“Madje, së shpejti do ta merrni vesh!” – Allahu e konfirmon këtë përsëri, e përsëritë dy herë për ta konfirmuar dhe si qortim për t’u ndalë nga ajo gjë e cila huton nga qëllimi për të cilin është krijuar njeriu.
“ كَلَّا لَوۡ تَعۡلَمُونَ عِلۡمَ ٱلۡیَقِینِ – Kujdes! Ah, sikur ta dinit të vërtetën me siguri!” D.m.th.: sikur ta dinit me dije të bazuar në bindje do të arrini në përfundim se jeni në humbje. Mirëpo, njerëzve u mungon kjo dije, sepse shumica e tyre janë të hutuar e të pavëmendshëm pas çështjeve të kësaj jete.
“ لَتَرَوُنَّ ٱلۡجَحِیمَ – Sigurisht që do ta shihni Zjarrin flakërues!” – Ky ajet nuk lidhet me ajetin para tij (duhet ndalur para se të nisë leximi i këtij ajeti). Kuptimi: Allahu betohet (kjo nënkuptohet) se do ta shihni xhehenemin. Xhehim është prej emrave të xhehenemit.
“ ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَیۡنَ ٱلۡیَقِینِ– Pastaj, me të vërtetë, do ta shihni atë me syrin e sigurisë” – këtu ka konfirmim përsëri. Njerëzit do ta shohin xhehenemin në Ditën e Gjykimit.
“ ثُمَّ لَتُسۡـَٔلُنَّ یَوۡمَىِٕذٍ عَنِ ٱلنَّعِیمِ – Pastaj, atë Ditë, do të pyeteni për kënaqësitë (e kësaj bote)!” – Kur të sillet xhehenemi në Ditën e Gjykimit dhe do ta shihni atë, të kapluar nga frika e madhe, atëherë do të pyeteni për dhuntitë e dhëna nga Allahu. Dijetarët kanë mospajtime se kujt i drejtohen këto fjalë, a besimtarit a jobesimtarit. Por, që të dy do të pyeten për mirësitë e dhëna nga Allahu. Jobesimtarin e pyet në formë qortuese, kritike dhe dënuese; ai s’ka qenë i bindur ndaj Allahut me gjithë mirësitë e rrizkun e dhënë nga Ai. Besimtarin e pyet në formë të kujtimit të të mirave që ia ka dhënë, në mënyrë që të gëzohet edhe më shumë (Ditën e Gjykimit). Kështu, besimtari arrin të kuptojë se Ai që ia ka dhënë këto mirësi në jetën e dunjasë, është Ai që ia jep edhe në ahiret (shpërblimin me xhenet). Përkundër tij, jobesimtarin kur e pyet për të mirat që ia ka dhënë, në formë qortuese e dënuese, ai e humbet shpresën se do të ketë prej të mirave të Tij në ahiret.
Hoxhë Lulzim Perçuku – Transkriptim – Derset e tefsirit.
