Sa i përket Xhenetit, një pjesë e madhe e dijetarëve e kanë mendimin se ai është në qiell, tek pema Sidretul-Munteha, sipër qiellit të shtatë, ndërsa sipër tij (Xhenetit) është Arshi (Froni) i Allahut.
Argumentuan me atë se kjo është ajo që kuptohet nga ana sipërfaqësore e teksteve të Kuranit dhe të Sunetit. Prej këtyre teksteve janë:
- Ajetet: “Te Sidretul-Munteha-ja, ku ndodhet Xheneti i Strehimit.” (En-Nexhm, 14-15)
Sidretul-Munteha është sipër qiellit të shtatë, siç saktësohet një gjë e tillë në hadithin e Israsë dhe Miraxhit. Aty lexojmë – siç transmeton Enesi nga i Dërguari (sal-lAAllahu allejhi ue sel-lem): “… pastaj u ngritëm në qiellin e shtatë, dhe Xhibrili kërkoi leje të hapej. Na u tha: “Kush jeni?” Xhibrili tha: “Unë jam Xhibrili.” “Kush është me ty?” – u pyet. “Muhamedi” – tha ai. “A i paska zbritur shpallja?” “Po, i ka zbritur shpallja.” – u përgjigj ai. Vazhdon i Dërguari: “U hap dera, dhe unë e pashë Ibrahimin alejhisselam të mbështetur me shpinë te El-Bejtul-Ma’mur. Aty hynin çdo ditë shtatëdhjetëmijë engjëj, pastaj nuk u vinte më radha kurrë. Pastaj më çuan tek Sidretul-Munteha…”
- Hadithi që e transmeton Buhariu nga Ebu Hurejre (radijAllahu anhu) se Profeti (sal-lAllahu alejhi ue sele-lem) ka thënë: “Kur të kërkoni prej Allahut, kërkojeni Firdeusin, sepse ai është mesi i Xhenetit dhe pjesa më e lartë e tij. Ndërsa sipër tij është Arshi i të Gjithëmëshirshmit, dhe prej tij (Firdeusit) burojnë lumenjtë e Xhenetit.”
Ndërsa sa i përket Xhehenemit, disa dijetarë thanë se ai është në Sixh-xhin në vendin më të ulët, e që është toka e shtatë. Kështu i shpjeguan ajetet: “Libri i punëmbrapshtëve do të jetë në Sixh-xhin!” (El-Mutaffifin, 7) dhe: “Pastaj e çuam atë në vendin më të ulët.” (Et-Tin, 5)
Gjithashtu lidhur me këtë argumentuan edhe me transmetime nga brezat e parë të Islamit.
Po ashtu sollën dëshmi edhe ajetin: “Me të vërtetë, atyre që i mohuan shenjat Tona me mendjemadhësi, nuk do t’u hapen dyert e qiellit dhe as që do të hyjnë në Xhenet, derisa të kalojë deveja nëpër vrimë të gjilpërës. Kështu i ndëshkojmë gjynahqarët.” (El-A’raf, 40)
Mund të themi se, edhe nëse me Sixh-xhin-in kihet për qëllim toka e shtatë, dhe se veprat e jobesimtarëve, apo regjistrat e veprave të tyre, apo shpirtrat e tyre janë aty, nuk do të thotë detyrimisht që edhe Zjarri (Xhehenemi) të jetë aty. Sepse lidhur me vendin e Zjarrit nuk ka ndonjë tekst të saktë e drejtpërdrejtë, në të cilin mund të mbështetemi. Aq më tepër kur Muslimi te Sahihu përcjell nga Theubani (radijAllahu anhu) se një rabin nga jehudët e pyeti Profetin (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem): “Ku do të jenë njerëzit ditën kur toka dhe qiejt të ndryshojnë (pra Ditën e Kiametit)?” Profeti i tha: “Ata janë në errësirë në urën e Siratit.”
Dihet mirë se Sirati vendoset sipër Xhehenemit, dhe është rruga që banorët e Xhenetit duhet ndjekur për të hyrë në Xhenet, ndërkohë që Xheneti është sipër qiejve. Së këtejmi, kjo aludon se Xhehenemi nuk është në tokë, përveç nëse themi se zhvendoset.
Për këtë – zhvendosjen e tij – mund ta marrim si dëshmi hadithin që e transmeton ibën Mesudi (radijAllahu anhu) se Profeti (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Do të sillet Xhehenemi në Ditën e Kiametit me shtatëdhjetëmijë litarë, në çdo litar janë shtatëdhjetëmijë engjëj që e tërheqin atë (Xhehenemin).” (Muslimi).
Po ashtu edhe Kurani e përmend se në Ditën e Kiametit e sjellin Xhehenemin, dhe ai iu shfaqet njerëzve dhe ata të gjithë e shohin atë: “Kur të sillet Xhehenemi, atë Ditë njeriu do të kujtohet – por ç’i duhet se u kujtua!” (El-Fexhr, 23) dhe: “Sigurisht që do ta shihni Zjarrin flakërues! Pastaj, me të vërtetë, do ta shihni atë me syrin e sigurisë.” (Et-Tekathur, 5-7)
Përcillet në disa ethere se, pasi që Zjarri t’u shfaqet njerëzve kur tubohen para Allahut, ai vendoset në anën e majtë të Arshit.
Përmbledhtas: vendndodhja e Zjarrit është çështje e gajbit (të fshehtës), dhe për të nuk dëshmon asnjë argument i saktë e i drejtpërdrejtë. Allahu e di më së miri se ku është vendi i tij.
Es-Sujutij thotë: “Nuk mbajmë qëndrim lidhur me vendndodhjen e Zjarrit, ngaqë këtë e di vetëm Allahu. Te unë nuk është saktësuar asnjë hadith lidhur më këtë, ku mund të mbështetem.”
(Dr. Sulejman Ed-Dubajhij, “El-Mesa’ilul-mumti’atu fi erkanil-i’manil-erbe’atu” fq. 336-340)
Përktheu: Hoxhë Petrit Perçuku
https://t.me/keshilla_te_dobishme
